In een prima stuk op LinkedIn beschrijft Andrea Walraven-Thissen waardoor Nederlanders niet alleen het vertrouwen verliezen in de politiek en in de overheid, maar nu ook in de uitvoerende professionals. De oorzaak: er is geen ‘veldwerkcompetentie’ bij degenen die bedenken hoe het moet. Met andere woorden: je maakt regels en stelt doelen, zonder te weten wat de mensen met de laarzen in de klei eigenlijk aan het doen zijn en waar zij mee te maken hebben.
Zo hoorde ik van een gemeenteambtenaar die de straten schoon moet houden. Hij kreeg de vraag vanuit het stadhuis waardoor de tevredenheid van de bewoners van ‘zijn’ wijk was gedaald. ‘Dat is heel eenvoudig en ik heb daarvoor eerder gewaarschuwd. Er zijn twaalf prikkers, straatvegers en handhavers wegbezuinigd. Dat kon volgens jullie excel in het gemeentehuis namelijk wel. Niet dus. Geef mij drie maanden zes extra mensen, en we kijken wat dat dan doet voor de tevredenheid. Dan praten we verder.’
Niet moeilijk om te raden wat er gebeurde: de tevredenheid over de schone straten steeg weer. Kreeg de wijk die extra mensen permanent? Nee, dat nou ook weer niet. ‘Ik ben allang opgehouden me op te winden over dingen die beter kunnen en moeten in mijn werk,’ verzuchtte de ambtenaar.
Daar heeft Nederland mee te maken. Vieze straten, falende jeugdzorg, vastlopende rechterlijke macht, een onbegrijpelijk regelwoud in het onderwijs. Voorheen gemotiveerde professionals zoeken een veilig heenkomen in een andere sector. Het personeelstekort dat daarvan het gevolg is, verslechtert de boel nog verder.
Andrea Walraven-Thissen stelt voor dat er een schaduwkabinet met mensen uit het veld wordt geformeerd. Bij alle regels vraagt de bestuurder hem of haar hoe het in de praktijk gaat uitwerken. En de voornaamste inzet wordt: regels eruit, vertrouwen in de veldwerkers erbij.
Dit is parallel aan een voorstel van de Piraten: stel burgerfora in die al meteen kunnen meepraten over nieuwe plannen. Niet om het werk van gemeenteraden, Provinciale Staten en de Tweede Kamer te dubbelen, maar omdat de ‘wisdom of the crowd’ te waardevol is om niet te gebruiken. Het voorkomt veel ellende en herstelt langzaam het vertrouwen in overheid, politiek en uitvoerenden.
Bob Sikkema
Lijsttrekker Piratenpartij Provinciale Statenverkiezingen Noord-Holland
nee