Voorzitter, vergadering,
Zoals jullie weten, is onze fractie het resultaat van een samenwerking tussen De Groenen en de Piratenpartij. Wij staan gezamenlijk voor een groen waterschap, dat biodiversiteit bevordert, het belang van digitale beveiliging begrijpt, duurzaamheid vooropstelt. Waarin we mens, dier en milieu centraal stellen in alles wat we doen. Wij kiezen voor een duurzame toekomst, op zo’n manier dat bedrijven eerlijk voor hun vervuiling gaan betalen, en bewoners worden ontzien. Wij willen zowel de waterkwaliteit als onze eigen manier van besturen beter en transparanter maken (want schoon water is transparant). We willen verbinding maken met bewoners en ze de meer mogelijkheden geven mee te denken, mee te beslissen en mee te doen. Daarmee willen we werken aan een waterschap, dat wordt gezien en beleefd door de inwoners van ons gebied, op een manier waardoor ze zich vertegenwoordigd voelen.
De digitale transformatie blijft onze aandacht vragen. Het blijft van groot belang dat signalen vanaf de werkvloer hierbij serieus worden genomen en een open bedrijfscultuur ontstaat.
Door de oorlog in Oekraïne en de bijbehorende ‘cyberoorlog’ is de digitale dreiging toegenomen. Dit maakt de discussie over naar welk beschermingsniveau we gaan extra urgent. We zullen ook bestand moeten zijn tegen ‘state-sponsored attacks’!
Deze geopolitiek onrustige tijd vraagt ook extra aandacht voor ‘Digitale Soevereiniteit’. Zo kunnen we onafhankelijker te worden van techreuzen en spionage voorkomen.
In de gemeente Delft is op initiatief van de Piratenpartij een initiatiefvoorstel aangenomen met concrete voorstellen om de digitale dienstverlening te verbeteren met Open source, Open standaarden, Hergebruik en Duurzame samenwerking.
En in de Tweede Kamer is, na kritiek van onder andere verschillende hoogleraren en de Piratenpartij op de cloudstrategie van de overheid, op initiatief van VVD, Volt, D66, CDA en ChristenUnie een motie aangenomen om over te stappen van commerciële cloudaanbieders naar een Europees cloudalternatief, zoals bijvoorbeeld Nextcloud. Je kunt uitstekende clouddiensten uit Europa samenstellen, die dan ook nog eens veel goedkoper zijn dan bij de US-techreuzen, sprak Bert Hubert maandag 8 juli nog bij instituut Clingendael.
Dit zijn beide goede initiatieven waar wij voorbeeld aan zouden moeten nemen. Via de Unie van Waterschappen en samen met andere lokale overheden kunnen we onze digitale soevereiniteit zo veiligstellen. Wij delen hierover graag onze kennis en brengen de organisatie graag in contact met experts om hierover het gesprek aan te gaan.
Onze problemen met ICT ontstonden doordat verantwoordelijken binnen de private stichting Waternet hierover onvoldoende kennis bezaten. De volksvertegenwoordiging werd op afstand gehouden. Hierdoor bleven verschillende belangen van ‘normale bewoners’ onderbelicht. Wij hopen na de ontvlechting democratischer en transparanter te kunnen werken. Het liefst gooien maken we alles wat we doen inzichtelijk in een publiek toegankelijke projectplanning tool, en bieden we meer mogelijkheden voor participatie, bijvoorbeeld via digitale ideeënplatforms en burgerpanels.
De energietransitie vormt een grote uitdaging. We lopen tegen de grenzen van windmolens op land. Windmolens in de buurt van woningen gaan ten koste van draagvlak; en in natuurgebieden, ten koste van biodiversiteit. Het stroomnet loopt vol. Warmte uit water (aquathermie) kan voor de helft van onze totale energiebehoefte voorzien, maar is nog onderbenut. Wij willen dit steviger opschalen.
Als waterschap kunnen we nog meer positief verschil maken op het gebied van biodiversiteit, samen met andere overheden, bedrijven en stichtingen, grassroots-organisaties en bewoners.
We zijn blij dat door ons mede-ondertekende moties zijn aangenomen om water vast te houden, en het natuurlijk waterpeil aan te houden en gebruik daarop aanpassen, in plaats van andersom. We zijn benieuwd hoe het staat met de meldplicht en handhaving rond grondwateronttrrekkingen en de reactie van Amsterdam op onze zienswijze over de Lutkemeer, waar De Groenen samen met AWP een motie over indienden.
Waterkwaliteit voldoet nog te vaak niet aan de normen. Dat kan en moet beter. Dit vraagt om een ambitieus KRW-implementatieplan, en om aanvullende maatregelen voor de kleine wateren.
We zijn blij dat het DB na onze vragen aangeeft onderzoek te willen gaan doen naar illegale lozingen van Zeer Zorgwekkende Stoffen door bedrijven. Liever vandaag dan over een jaar.
Daarnaast of zijn we benieuwd in welke mate de lobby naar de Rijksoverheid is voortgezet om te voorkomen dat schadelijk drugsafval in ons grond- en oppervlaktewater terechtkomt, door gebrek aan regulering van de productie van synthetische drugs.
Tussenevaluatie KRW → Als we ‘er alles aan gedaan willen hebben’ moeten we die mogelijke extra maatregelen natuurlijk nu direct al nemen! Daarnaast willen wij ook aan de RIVM richtlijn over PFAS in ons water voldoen en werken aan bewustwording om te voorkomen dat PFAS in ons water terechtkomt.
De principes van ‘de profijthebber en de vervuiler betalen’ worden nog onvoldoende toegepast. In de praktijk bleek eerder dat onze grootste belastingbetaler in de verontreinigingsheffing het productieproces heeft aangepast, waardoor er sprake is van veel minder vervuilende lozing op van het oppervlaktewater. Dit bewijst dat het loont om grote vervuilers financieel te prikkelen om te verduurzamen.
Voor ons is het onacceptabel dat bewoners, en met name de eenpersoonshuishoudens, zoveel meer belasting moeten betalen, terwijl vervuilende industrie de grootste kostenveroorzaker is en het meeste profijt heeft van onze activiteiten. Wij zullen ons blijven inzetten voor een progressief belastingstelsel, waarin de vervuilende industrie meer gaat betalen, en bewoners minder.
We zien wat mooie stapjes vooruit, maar ook nog genoeg ruimte voor verbetering, en kijken ernaar uit om de komende jaren, samen met het AB, DB en bewoners, Waterschap Amstel Gooi en Vecht nog mooier, beter en eerlijker te maken.
